چگونه به خواستگار جواب منفی بدهم؟

"جوابِ من منفی است! "، "شما مناسب من نیستید! "، "نمی‌توانم شما را به عنوان همسر آینده‌ام بپذیرم"؛ این قبیل جملات و امثال آن‌ها، بی‌تردید جملاتی ویران کننده برای شخصیت یک مرد است. پاسخی منفی با بیانی نامطلوب که به هیچ عنوان، وجهه مناسب و خوشایندی ندارد.

در بسیاری از موارد خواستگاری، بنا به دلایل مختلف و متفاوتی؛ تفاهم لازم جهت ازدواج و پیوند بین طرفین ایجاد نمی‌شود و از این رو، باید یکی از دو طرف جواب رد به دیگری بدهد. البته باید توجه داشت که معمولاً پاسخ منفی از سوی دختران مطرح می‌شود، اما همین طرح پاسخ نیز باید اصول و چهارچوب خاصی داشته باشد تا خدشه‌ای به شان و شخصیت طرفین وارد نشود.
 

تبعات پاسخ منفی به خواستگار

به طور کلی "نه" شنیدن برای هر فردی سخت و سنگین است اما گاهی "نه" گفتن بسیار دشوارتر از نه شنیدن است. بی شک برای اکثر دخترانی که به سن ازدواج رسیده‌اند، پیش آمده است که خواستگاری داشته باشند که پس از تحقیق و تفحص و همچنین معاشرت‌های خانوادگی به نتیجه مطلوب و رضایت‌بخشی نرسیده و در نهایت روند خواستگاری به ازدواج منجر نشده باشد.هر دختری در طول زندگی خود با خواستگار یا خواستگارانی روبرو می‌شود که بنا به دلایل مختلفی مناسب زندگی مشترک نبوده و از این رو باید به طرف مقابل پاسخ منفی داد اما این پاسخ باید کاملاً محترمانه، سنجیده و به دور از حاشیه‌سازی و مناسب باشد. از طرفی نباید با ارائه دلایلی خاص همچون مشکلات رفتاری و اخلاقیِ فرد مقابل، بستر دشمن تراشی و ناامنی خود را فراهم آورید.اما در این میان، بیان پاسخ منفی به خواستگار است که "زمان"، "نحوه" و "چگونگی طرح آن" از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است و در صورت عدم رعایت موارد مذکور تبعات روحی - روانی جبران ناپذیری برای خواستگار به دنبال خواهد داشت که در برخی موارد تا سال‌های زیادی اثرات آن قابل مشاهده است.

به بیان دیگر، پاسخ رد همواره بنا به شرایط زندگی و برای هر فردی، بار منفی و لطمات روحی - روانی خاصی را به همراه خواهد داشت اما این قبیل لطمات روحی؛ در روند خواستگاری که یکی از مهم‌ترین اتفاقات زندگی هر فرد محسوب می‌شود، از گستردگی و عمق بیشتری برخوردار است چرا که تفاوت‌های شخصی و روحی فراوانی میان مردان و زنان وجود دارد و از آن جایی که مردان در شنیدن پاسخ منفی و یا به اصطلاح؛ "دست رد به سینه خوردن"، از حساسیت بیشتری برخوردار هستند؛ دچار افسردگی در ابعاد مختلف زندگی شخصی می‌شوند.

در این میان نکته‌ای که از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است، امتناع دختران از انجام برخی امور می‌باشد. در واقع، اگر پاسخ قطعی شما به خواستگاری، منفی است از انجام و ادامه کارهایی همچون "منتظر گذاشتن خواستگار به بهانه عدم آمادگی لازم"، "ادامه دادن رابطه دو نفره و به دور از تعهد" و "تبدیل کردن خواستگار به دوست اجتماعی! " خودداری نمایید، چرا که این قبیل امور نه تنها عواقب خوشایندی در پیش ندارند بلکه ارزش و اعتبار شما و خانواده‌تان را نیز خدشه‌دار می‌کنند.

مناسب‌ترین راه مطرح کردن پاسخ منفی به خواستگار

همان‌طور که پیش‌تر گفته شد، هر دختری در طول زندگی خود با خواستگار یا خواستگارانی روبرو می‌شود که بنا به دلایل مختلفی مناسب زندگی مشترک نبوده و از این رو باید به طرف مقابل پاسخ منفی داد اما این پاسخ باید کاملاً محترمانه، سنجیده و به دور از حاشیه‌سازی و مناسب باشد. از طرفی نباید با ارائه دلایلی خاص همچون مشکلات رفتاری و اخلاقیِ فرد مقابل، بستر دشمن تراشی و ناامنی خود را فراهم آورید.

به طور کلی، وقتی به این مرحله و قاطعیت در تصمیم می‌رسید که خواستگارتان برای زندگی مشترک مناسب نیست و باید به وی جواب رد بدهید چند نکته اساسی را برای "نه" گفتن و روند طرح آن در نظر بگیرید:

- از هر گونه توهین و خرد کردن شخصیت طرف مقابل خودداری کنید.
- از والدین و بزرگ‌ترها و مشاوره کمک بگیرید.
- ویژگی‌های شخصیتی مثبت وی را بازگو کنید.
- از اتلاف وقت بپرهیزید.
- پاسخی کاملاً واضح، صریح و روشن بدهید.

زمانی که می‌خواهید به خواستگارتان پاسخ رد دهید، حتماً مکان مناسبی را انتخاب کنید که از لحاظ روانی بار مثبت و آرامش بخشی داشته باشد و از انتخاب مکان‌های شلوغ و پر سر و صدا امتناع کنید.

بهتر است از برجسته‌سازی و تمرکز بر خصوصیات ظاهری و یا رفتاری منفی وی پرهیز کنید. به طور مثال اگر یکی از دلایل شما برای رد این خواستگاری؛ داشتن لهجه خاص و یا عدم رعایت برخی از آداب اولیه معاشرت اجتماعی است، آنها را به طور مستقیم به زبان نیاورید. حتی بهتر است برخی خصوصیات مثبت رفتاری را برجسته و او را برای برخورداری از چنین خصوصیاتی تحسین کنید تا زمینه آرامش روحی طرف مقابل را ایجاد کرده باشید.

سعی کنید به وی نیز زمان حرف زدن بدهید و متکلم وحده نباشید. بی شک او نیز حرف‌هایی برای گفتن و یا حتی دفاع دارد و شما باید این فرصت را به وی بدهید که سخنان و احساسات خود را بیان کند.

باید توجه داشته باشید که از بیان مستقیم نقاطِ ضعف طرف مقابل خودداری و سعی کنید آنها را به طور غیر مستقیم و مصداقی بیان نمایید چرا که با این کار نه تنها شخصیت و اعتماد به نفس وی را خدشه‌دار کرده‌اید بلکه ممکن است زمینه بروز خشم و عصیان طرف مقابل را نیز ایجاد نمایید که بی شک عواقب خوشایندی در پی نخواهد داشت.

مطلوب است به جای گفتن سخنانی با بار منفی، از چنین جملاتی استفاده کنید:
"به نظر من، ما مناسب زندگی با هم نیستیم و بهتر هر دو انتخاب بهتری داشته باشیم."
"خیلی از آشنایی با شما خوشحال شدم، اما فکر نمی‌کنم ما مناسب زندگی مشترک باشیم."
"ممنون از این که بنده رو انتخاب کردین. اما متأسفانه فکر نمی‌کنم که ما به هم بخوریم. امیدوارم که خوشبخت بشید و به زودی همسر شایسته‌ای پیدا کنید."
"به نظر من، شما مرد خوش‌برخورد و محترمی هستید، اما من یه تیپ دیگه‌ای رو می‌پسندم."

ادامه رابطه، ممنوع!

در بسیاری از مواردِ خواستگاری‌هایی که منجر به ازدواج نشده‌اند، مشاهده می‌شود که دختر و پسر بنا به دلایل واهی و بی پایه و اساس و تنها از سر احساسات به رابطه و معاشرت خود ادامه می‌دهند. از نگاه متخصصان این حوزه و مشاوره‌های ازدواج، این روند یکی که بزرگ‌ترین اشتباهات دوران خواستگاری و آشنایی محسوب می‌شود که عواقب منفی روحی - روانی بسیاری را در پی خواهد داشت.

در چنین مسیری، طرفین از لحاظ عاطفی به یکدیگر وابسته می‌شوند و متأسفانه نه تنها از اتخاذ تصمیمات درست آتی عاجز می‌شوند بلکه به طور کلی از اصل تشکیل خانواده و ازدواج دور شده و در حصار رابطه‌ای به دور از تعهد و مسئولیت قرار خواهند گرفت.

البته در برخی موارد نیز شاهد ایجاد رابطه احساسی بین دختر و پسر بوده‌ایم که منجر به کاهش میزان منطق و غلبه احساس بر آن در تصمیمات آتی شده است. در چنین شرایطی دختران که از احساسات ویژه‌ای برخوردار هستند، تنها به دلیل وابستگی عاطفی از تصمیم خود برای رد خواستگار صرف‌نظر و وی را برای زندگی مشترک انتخاب می‌کند! که بی شک جز شکست و ناکامی در زندگی آینده، عواقب دیگری نخواهد داشت.

باید توجه داشت که در این میان، خواستگارهای بسیاری هستند که با وعده تغییر و استفاده از جملاتی همچون: "همونی می‌شم که تو می‌خوای"، "این مشکلات قابل رفع شدنه"، "یه فرصت چند ماهه بده تا درست بشم اما تنهام نگذار" و ... حس ترحم و احساسات طرف مقابل را برانگیخته می‌کنند و بستری برای ادامه رابطه به بهانه اصلاح شرایط و یا خصوصیات اخلاقی خود ایجاد می‌کنند.

در حالی که این قبیل افراد به ندرت توان رفع مشکلات رفتاری و شخصیتی خود را داشته و تنها با وعده‌های واهی تمام توان خود را به کار می‌گیرند تا فرد مورد نظر را از دست ندهند غافل از این که با در پیشگیری چنین مسیری، ضربات سهمگینی را بر روح و جان دختر وارد می‌کنند و در اغلب موارد این روند، از حیث اصلاحات و تشکیل خانواده بی‌نتیجه مانده است.
 

کلام آخر

با توجه به آنچه که اجمالاً در راستای روند خواستگاری و چگونگی مطرح کردن جواب منفی دختر به پسر گفته شد؛ ضروری است تا با اعتماد به نفس کامل و قاطع به خواستگاری که فکر می‌کنید برای زندگی مشترک شما مناسب نیست، پاسخ رد بدهید چرا که این حق شما است که بهترین زندگی را با فردی مناسب و شایسته خود و خانواده‌تان داشته باشید و از این قبیل تصورات و افکار ناپخته و واهی پرهیز کنید که "شاید خواستگار دیگری نداشته باشید" و یا "حداقل این از خواستگارهای قبلی بهتر بود"!

بی شک چنین افکاری شما را به بیراهه کشانده و از تصمیم درست و منطقی دور می‌کند. بنابراین؛ در کنار یک راهنما و یا مشاوره مطلوب، پاسخ منفی قطعی را به طرف مقابل بدهید و از ادامه هر گونه رابطه تحت هر عنوانی بپرهیزید.
 

منابع:

1-  تابناک
2- مرکز مشاوره همیار عشق
3- باشگاه خبرنگاران جوان
4- مرکز مشاوره مهربانی